dr Magdalena Krawczyk, Ryszard Śpiewak
Wydział Wychowania Fizycznego
Uniwersytet Rzeszowski
Ponadnarodowa kariera Ringo - sportu dla wszystkich
(1959 - 2001).
Ringo narodziło się w 1959 r. w Warszawie, a ponadnarodową karierę uzyskało dzięki działalności jego twórcy Włodzimierzowi Strzyżewskiemu[1]. Można powiedzieć, że ringo to dyscyplina sportowa[2], która powstała z konieczności lub przypadku i miała być panaceum na uzupełnienie braków treningowych w zakresie szybkości, refleksu i sprawności ogólnej zawodnika. Stało się to w momencie, gdy Włodzimierz Strzyżewski będąc kapitanem reprezentacji Polski w szpadzie na Akademickie Mistrzostwa Świata w Turynie – nie uzyskał urlopu na obóz Kadry Narodowej. Powyższa sytuacja zmusiła go do stworzenia systemu treningu, który pozwoliłby mu zachować i podnieść na wyższy poziom sportową formę, bez trenera i sparing-partnerów.
Włodzimierz Strzyżewski propagował ringo podczas wielu turniejów sportowych, odbywających się w ramach pokazów nowych sportów na pięciu Igrzyskach Olimpijskich (1968 - Meksyk, 1972 - Monachium, 1976 - Montreal, 1980 - Moskwa[3], 1996 - Atlanta), oraz na Kongresach Przedolimpijskich (1975, 1999) organizowanych w miastach przyszłych olimpiad. Był on przekonany, że „ringo jest darem dla Polski i świata”, „najbardziej demokratycznym ze sportów” oraz, że „grać w ringo może każdy”[4]. W 1996 r. Włodzimierz Strzyżewski był zaproszony do Atlanty na Igrzyska Olimpijskie, aby przeprowadzić tam pokazy tej dyscypliny, a w grudniu 1998 r. na X Kongres Kultury i Sportu w Australii, gdzie polskie ringo wzbudziło sensację. W tym też czasie ogromne zainteresowanie sport ten wzbudził szczególnie w Mongolii i Chinach[5].
Tą uniwersalność ringo potwierdza Włodzimierz Starosta[6], który pisze, iż gra ta przeszła długą drogę ewolucyjną i obecnie jest grą sportową o bogatej technice i taktyce, a jednocześnie o licznych i niezaprzeczalnych walorach zdrowotnych. Uprawiana jest nie tylko w wielu krajach europejskich, ale i prawie na wszystkich kontynentach[7].
W 1984 r. ringo znalazło się w programie V Światowych Igrzysk Polonijnych odbywających się w Warszawie i jest rozgrywane do chwili obecnej. Ostatnie XIII Światowe Igrzyska Polonijne odbyły się w Słupsku w dniach 28.07.- 04.08.2007 r.
Do rozpropagowania ringo na arenie międzynarodowej przyczynił się w znacznym stopniu zorganizowany w sierpniu 1987 r., podczas trwania międzynarodowego obozu pionierów w miejscowości Kassel w Belgii, Kurs Instruktorów i Sędziów Ringo. W kursie uczestniczyło 35 osób z 8 krajów (Belgii, Czechosłowacji, Jugosławii, Namibi, NRD, Węgier, Rumuni, Polski). Szkolenie prowadzili Włodzimierz Strzyżewski i Włodzimierz Starosta. Przeprowadzono równocześnie naukę gry dla 150 pionierów, a następnie turniej indywidualny. Organizatorem tej imprezy był Belgijski Związek Pionierów[8].
Na bazie Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie w dniach 6 – 9 luty 1992r. zorganizowano Kurs Instruktorów RINGO. Wykładowcami prowadzącymi szkolenie byli m.in.: K. Anioł -Strzyżewska, R. Grucza, A. Osak, W. Ponimasz, W. Starosta, W. Strzyżewski[9]. Jednak kurs ten nie został w pełni zrealizowany do końca, nastąpiła przerwa w kontynuacji. Główną przyczyną była choroba, a następnie śmierć Włodzimierza Strzyżewskiego. Pomimo tych trudności rozpoczęty w 1992 roku kurs instruktorski w Warszawie został poddany „reanimacji” i zakończony, w 2006r na Wydziale Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego. Tak, więc jeden z podstawowych celi związanych z rozwojem Ringo, jako dyscypliny sportowej, a jednocześnie największe marzenie twórcy Ringo – Włodka Strzyżewskiego zostało spełnione.18 osób uzyskało tytuł Instruktora Sportu ze specjalizacją RINGO. To marzenie Włodzimierza Strzyżewskiego zrealizował jego przyjaciel - Ryszard Śpiewak Wiceprezes PTR do spraw Wyszkolenia – nauczyciel akademicki Wydziału Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego.
O rozwoju międzynarodowej popularności ringo, jako dyscypliny sportowej świadczyć mogą odbywające się niemal, co roku różnego rodzaju mistrzostwa organizowane zarówno w różnych krajach jak i gromadzące zawodników z różnych nawet bardzo odległych zakątków świata. Dla przykładu w maju 1987r. w Dolna Lhota k. 0strawy odbyły się I Mistrzostwa Czechosłowacji w ringo. W 1991r. odbyły się m.in. II Międzynarodowe Mistrzostwa Legnicy w ringo, V Mistrzostwa Republiki Czeskiej w Pradze[10] oraz II Światowy Turniej Rodzin w ringo. Ten ostatni zorganizowany został w Warszawie na Stadionie X-lecia, a na imprezę przybyli zawodnicy m.in. z Włoch i z Białorusi [11].
Istotnym momentem w propagowaniu ringo na arenie międzynarodowej był zorganizowany 14 sierpnia 1991 r. w Częstochowie Światowy Turniej Ringo z Okazji VI Światowego Dnia Młodzieży. W turnieju wzięli udział przedstawiciele Czech, Francji, Japonii, Niemiec, Rosji, Słowacji, USA, Węgier i Włoch. Odbył się on pod hasłem „RINGO SPORT FOR YOU”. Ponadnarodową ideę ringo zawarł w swym wystąpieniu do uczestników Ks. Biskup Andrzej Śliwiński mówiąc: „Zabierzcie do swoich krajów z VI Światowego Dnia Młodzieży jeszcze jeden dar: ringo, polski sport dla każdego, sport przyjaźni i Pokoju, o którym jego twórca, Włodzimierz Strzyżewski mówił, że „ ringo to nie tylko nowy sport, ale i nowy sposób myślenia”. I że „ dar sportu jest darem życia jak dar krwi”. Przekażcie ten dar swoim bliźnim jak Znak Pokoju i Dar Miłości, dajcie dzieciom, młodzieży i dorosłym Ziemi praktyczną szanse uprawiania sportu, bowiem prawo do sportu jest prawem do pełnego rozwoju osobowości, prawem do realizacji godności osoby ludzkiej każdego z nas”[12].
W czerwcu 1993 r. odbyły się XXI Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w ringo. Miało to miejsce w Modlinie na terenie stadionu garnizonowego Twierdzy Modlin. W zawodach uczestniczyło ponad 600 zawodników z Czech, Kenii, Litwy, Polski i Słowacji. Wydarzenie to miało tym większe znaczenie, iż w czasie trwania imprezy 11 czerwca 1993 r. odbył się Zjazd Założycielski Ringowców i powołana została Międzynarodowa Federacja Ringo (dalej: IRF), z siedzibą w Polsce i polskim językiem w sędziowaniu imprez międzynarodowych. Jej prezesem został twórca ringo i prezes Polskiego Towarzystwa Ringo Włodzimierz Strzyżewski.
Nowo powstała Międzynarodowa Federacja podjęła uchwałę, że XXI Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w ringo będą jednocześnie I Mistrzostwami Europy.
Fot.1. Brązowy medal z I Mistrzostw Europy i XXI MMP– Modlin, 11-13 .06. 1993 r.
Według Włodzimierza Starosty, powstanie IRF było krokiem w kierunku wprowadzenia tego polskiego sportu do grona konkurencji igrzysk olimpijskich. Należy dodać, że po tych mistrzostwach trener Kenijczyków i zarazem Kontynentalny Delegat Międzynarodowej Federacji Ringo na Afrykę Pius Godfrey Mwemba stwierdził, że „Kenia docenia walory ringo jako niezawodnego środka rozwoju psychofizycznego człowieka i pragnie stać się centrum ringo dla całej Afryki”[13].
21 grudnia 1995r. Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki dokonał rejestracji Międzynarodowej Federacji Ringo na wniosek Komitetu Założycielskiego Międzynarodowej Federacji Ringo.
W dniach 4 – 6 kwiecień 1996r. odbyły się w Nairobi I Otwarte Mistrzostwa Kenii w Ringo. Wzięło w nich udział 11 zawodników z Polski. Reprezentanci Polski zdobyli 9 medali, w tym 6 złotych.
Fot. 2. Polska ekipa na I Otwartych Mistrzostwach Kenii w Ringo - kwiecień 1996 r. Stoją od lewej : Andrzej Bobryk, Zbigniew Wiśniewski, Mariusz Wangryn, Włodzimierz Strzyżewski, Alicja Bobryk, Piotr Chwastowski. Siedzą od lewej : Marcin Szwogżlis, Dominik Trawczyński, Karolina Dora, Adam Chwastowski.
Kolejnym krokiem w umacnianiu nawiązanych międzynarodowych kontaktów były odbywające się w Warszawie w 1997r. towarzyskie mecze między zawodnikami z Nairobi i Warszawy. Zawodnicy z Kenii dzięki zaproszeniu do Polski mieli okazję poznać nasz kraj, jego klimat i obyczaje[14].
Ringo zyskało swych zwolenników również w Wielkiej Brytanii. W dniach od 15 lipiec do 5 sierpnia 1996 r. prezentacja Ringo uczestniczyła w Światowym Zlocie Skautingu w Kibblestone hr. Staffordshire.
Fot. 3. Ryszard Śpiewak Kierownik Polskiej reprezentacji w Kibllestone wręczył medal, kółko Ringo i zaproszenie New Chief Scout George Purdy.
W dniach 29 maj – 1 czerwiec 1997 r. odbyły się w Rzeszowie I Mistrzostwa Świata i V Mistrzostwa Europy w Ringo. W zawodach wystartowały reprezentacje Armenii, Białorusi, Czech, Kenii, Litwy, Mongolii, Niemiec, Nigerii, Słowacji, Szwajcarii, Ukrainy, USA i Polski. Ogółem wystartowało ponad 750 zawodniczek i zawodników w grach indywidualnych i zespołowych (dwójki dziewcząt i chłopców, dwójki kobiet i mężczyzn oraz trójek mieszanych). W mistrzostwach dominowali Polacy, ale na medalowych miejscach znaleźli się również reprezentanci Czech, Słowacji i Mongolii.
Foto. 4. Otwarcie I Mistrzostw Świata w Rzeszowie - Stadion CWKS Resovia.
Fot.5. Złoty medal I Mistrzostw Świata – Rzeszów, 29 maj - 1 czerwiec 1997 r.
Dużym krokiem w umocnieniu ringo jako sportu o zasięgu międzynarodowym było zwołanie w 1997 r. w Warszawie I Kongresu IRF, w czasie którego dokonano wyboru władz oraz zatwierdzono przepisy gry w ringo i przenośne boisko jako oficjalne wyposażenie wszystkich międzynarodowych zawodów. Prezydentem IRF został W. Strzyżewski, wiceprezydentami: B.V. Darden (USA), P.G. Mwemba (Kenia), A. Skripko (Białoruś), R. Śpiewak (Polska), B. Tumen (Mongolia), sekretarzem generalnym wybrano G. Możańskiego, a członkami zostali: B. Pakulnicki (Białoruś), J. Ndereba (Kenia), W. Koczan (Litwa), D. Lhagważaw (Mongolia), G. Łapiński (Polska)[15].
W dniach 11-14 czerwca 1998r. w Wieliczce odbyły się II Mistrzostwa Świata, VI Mistrzostwa Europy i XXVI Międzynarodowe Mistrzostwa Polski . Wystartowało w nich ponad 350 zawodników i zawodniczek w 21 kategoriach. Podobnie jak w Rzeszowie dominowali Polacy. Ciekawostką tych mistrzostw, było rozgrywanie części gier indywidualnych nie na stadionie, i pod ziemią w kopalni soli, w komorze „Warszawa”. III Mistrzostwa Świata, VII Mistrzostwa Europy i XXVII Międzynarodowe Mistrzostwa
Polski odbyły się w Modlinie, w dniach 3 – 6 czerwca 1999r. W zawodach wystartowało 218 zawodników i zawodniczek z 8 krajów: Chiny, Czechy, Kenia , Litwa, Mongolia, Polska, Rosja, Wietnam.
Fot. 6. Srebrny medal III Mistrzostw Świata – Modlin, 11 – 14 czerwiec 1998 r.
22 - 25 czerwca 2000 r. odbyły się w Zabrzu IV Mistrzostwa Świata w Ringo w 24 kategoriach. Hasłem mistrzostw było: „RINGO SPORT FOR YOU, SPORT OF THE THIRD MILLENIUM” (RINGO – Sport dla wszystkich, Sport Trzeciego Milenium). Zawody zgromadziły na starcie 492 zawodników i zawodniczek z dziewięciu krajów: Armenii, Białorusi, Czech, Kenii, Litwy, Mongolii, Ukrainy, Wietnamu i Polski[16].
Fot. 7. Złoty medal IV Mistrzostw Świata – Zabrze, 22-25.06.2000 r.
Oprócz Mistrzostw świata, Europy i Polski w omawianym okresie organizowane były Światowe Turnieje Rodzin (dalej: ŚTR) w ringo. Celem każdego z nich było zapoznanie uczestników z ideą ringo, polskiego sportu dla każdego, sportu przyjaźni, sportu nie znającego granic, sportu ponadnarodowego. Odbyły się kolejno cztery ŚTR w ringo. Pierwszy został przeprowadzony w 1990 r. w Warszawie, drugi w 1991 r. również w Warszawie na Stadionie Dziesięciolecia. Gry odbyły się w czterech kategoriach:
1.Trójki rodzinne +dziecko do lat 18;
2. Trójki rodzinne + dziecko powyżej lat 18;
3. Trójki żeńskie (generacji) matka + córka + wnuczka;
4. Trójki męskie (generacji )ojciec+ syn+ wnuk.
Kolejny trzeci ŚTR w ringo odbył się w 1994 r. ponownie w Warszawie na Stadionie Dziesięciolecia. Grano w 4 kategoriach jak w latach poprzednich. Przewodniczącym Komitetu Honorowego był JE Kardynał Józef Glemp, Prymas Polski.
Czwarty ŚTR odbył się w Gdańsku w 1997 r. Miejscem zawodów był Stadion Uniwersytecki. Rozgrywki turniejowe przeprowadzono w 4 kategoriach. Uczestniczyli w nich przedstawiciele 5 krajów: Kazachstanu, Mongolii, Polski, Rosji i Węgier. Ponownie Przewodniczącym Komitetu Honorowego został Prymas Polski JE kardynał J. Glemp[17].
Podsumowującym świadectwem ponadnarodowej kariery ringo, dyscypliny, która w ciągu 42 lat zyskała swych propagatorów w wielu miejscach na świecie były powstałe w omawianym okresie narodowe federacje ringo. I tak w 1992 r. założona została Kenijska Federacja Ringo skupiająca do 1997 r. 5 tys. zawodników. Celem tej federacji było propagowanie ringo we wszystkich prowincjach Kenii oraz wprowadzenie tego sportu do krajów swoich sąsiadów Ugandy i Tanzanii[18]. W tym samym roku, tj. 1992 założono Federacje Ringo Republiki Armenii z siedzibą w Erewaniu. Prezesem został Petrus Melukowicz Marykjan i pełni tę funkcję do dnia dzisiejszego. Celem federacji jest propagowanie ringo wśród młodzieży szkolnej i rodzin w Armenii. W 2000 r. powstała America Ringo Sports Association. Ten związek obrał sobie za cel upowszechnienie ringo wśród amerykańskich rodzin[19]. W 2001 r. powstała na Litwie Lietuvos Ringo Federacija , której do dziś przewodniczy Michał Sienkiewicz. Federacja Litewska podjęła starania o organizację Mistrzostw Świata w ringo w 2010r. w Wilnie.
Organizowanie tak wielu międzynarodowych imprez świadczyć może o tym, iż ringo jako sport tani, dostępny dla wszystkich bez względu na wiek i stan wydolności organizmu, znalazł wielu swoich zwolenników na terenie całego świata.
[1]Włodzimierz Strzyżewski urodził się 4 października 1931r. w Sochaczewie. Ukończył studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. Podczas tych studiów założył uczelnianą sekcje szermierki ze specjalizacją w szpadzie i bagnecie. Był czołowym szermierzem Polski. Zdobywał wraz z reprezentacją jak i indywidualnie, medale Mistrzostw Świata, Europy i Polski. W 1989r. założył Polskie Towarzystwo Ringo, którego został Prezesem. W 1993r. dzięki niemu powstała Międzynarodowa Federacja Ringo, gdzie został wybrany Prezydentem. Funkcję tę sprawował do śmierci, tj. do września 2001r. Został pochowany w Warszawie na Powązkach wśród swoich kolegów sportowców i trenerów. Por. Kronika Sportu Polskiego 2000. Warszawa 2001, s. 163.
[2] Ringo figuruje pod numerem 41 na liście „Dyscypliny sportu dopuszczone do uprawiania w kraju”. Zarządzenie Prezesa UKFiT z dnia 7 lipca 1993 r. (poz. 370), Załącznik nr 1. (w:) Monitor Polski 36/22. VII. 1993 r.
[3] W Moskwie rozegrano cały turniej międzynarodowy z udziałem 21 państw. Zob. Przegląd Sportowy, 1980 nr 131.
[4] Krystyna Anioł – Strzyżewska urodziła się w Poznaniu w 1947r. Dr nauk med. Jest lekarzem Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich, Członkiem Zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Motoryki Sportowej, Prezesem Polskiego Towarzystwa Ringo. (w:) Włodzimierz Starosta, Włodzimierz Strzyżewski: Ringo polska gra sportowa dla każdego. Warszawa 2001, s. 7; Kronika Sportu Polskiego 2003. Warszawa 2004, s.308.
[5] Rozmaitości Ełckie, 1999 nr 42.
[6]Włodzimierz Starosta - prof. zw. dr hab. Prezydent Międzynarodowego Stowarzyszenia Motoryki Sportowej (IASK), Prezydent Międzynarodowej Federacji Ringo (IRF), wielokrotny mistrz Polski, medalista mistrzostw Europy i świata w ringo.
[7] W. Starosta, W. Strzyżewski: Ringo polska gra sportowa dla każdego. Warszawa 2001, s. 4.
[8] Na podstawie wywiadu z W. Starostą (w zbiorach autorki).
[9] http://ringo.org.pl/historia.htm
[10] Glob 24, 1991 nr 22, s. 9.
[11] „Słowo Powszechne”, 1991 nr 202.
[12] Ringo Sport for You. Warszawa 1991, s. 2.
[13] Polska Zbrojna, 1993 nr 30.
[14] Zycie Warszawy, 1997 nr 94.
[15] http://ringo.org.pl/historia.htm
[16] Kronika Sportu Polskiego 2000. Warszawa 2001, s. 163.
[17]Wywiad z Krystyną Anioł – Strzyżewską w zbiorach własnych autorów. Por. http://ringo.org.pl/historia.htm.
[18] http://www.kenyaringo.com/
[19] http://www.ringousa.org/